Bilgisayar Ağ Mimarisi

Bilgisayar Ağ Mimarisi

Ana Makine (MainFrame) Modeli

İstemci-Sunucu / Sunucu Modeli (ClientServer, Server based)

• Linux 

• Unix 

• Windows NT 4.0, Windows Server 2000/2003 
• Novell Netware

Türdeş (Peer-to-Peer) Modeli

• Microsoft Windows for Workgroups vb… 

Ana Makine (MainFrame) Modeli

• Ağ kavramı ilk olarak Ana Makine (MainFrame) teknolojisi ile ortaya çıkmıştır.

• Ana makinenin kendi işlemcisi (CPU), sabit diski (harddisk), ve bunları kumanda etmek için bir ekranı ve klavyesi ve de terminallere bağlı seri portları vardı.

• Bu terminaller (dumb terminal) sadece ekran ve klavyeden oluşurdu, yani bir deyişle pasif makinelerdi. Terminallerin yerel bir disk alanları da olmadığı için bilgiyi ana makine üzerinde saklarlardı.

• Tüm yük ana makinenin üzerindeydi ve bu yüzden çok pahalıydı. En büyük dezavantajı çok pahalı ve güvenilir olmaması, yani ana makinede çıkacak bir sorunun tüm sistemi etkilemesi, terminallerin kendi başlarına işlem yapabilme kabiliyetlerinin olmamasıdır.

• Bu önemli sorun halen çok popüler olan İstemci/Sunucu (Client/Server) modelinin doğmasına yol açtı.

Ağ Mimarileri Nedir? 

Ağ mimarileri, ağa bağlı cihazların birbirleri ile iletişim yöntemlerini belirleyen tasarımlardır. Ağ üzerindeki cihazların iletişim yöntemine göre tasarlanmış çeşitli ağ mimarileri vardır. En yaygın kullanılan ağ mimarileri P2P ve client server mimarisi aşağıda açıklanmıştır.

İstemci / Sunucu (Client/ Server) Modeli:

• İstemci/Sunucu modeli ile pasif terminaller yerine kendi başlarına işlemler yapabilen ve kendi sabit disklerinde programlar saklayabilen makineler geldi.

• Böylece her istemci kendi başlarına belirli işlemleri yerine getirebilmekte, yetersiz durumda kaldıklarında ise o işe özelleşmiş olan sunuculara başvurmakta idiler.

• Örneğin her istemcide ofis uygulamaları, masa üstü yayıncılık, oyun programları kullanılması buna rağmen veri tabanı ya da web gibi uygulamalarda bir sunucuya erişilmesi gibi.

Client server mimarisi sunucu yerleşimlerine göre 2 katmanlı (2 tier) ve 3 katmanlı (3 tier) olmak üzere 2 sınıfa ayrılır.

2 Katmanlı (2-tier) İstemci Sunucu Mimarisi

Bu mimarinin katmanları istemci ve sunucudur. İstemci doğrudan sunucu ile iletişime geçebilir. Performans ve güvenlik açıklarına sebep olabilemektedir. Güvenlik açıklarının önüne geçmek için Secure Socket Layer (SSL) kullanılır.

3 Katmanlı (3-tier) İstemci Sunucu Mimarisi

İstemci ve sunucu katmanları arasına 3. bir katman olan uygulama katmanının bulunduğu mimaridir. İstemciden gelen talebi karşılamak ve yetki kontrolünden sonra sunucuya iletmekle görevli uygulama katmanı güvenliği sağlamak için kullanılır. Sunucudan istemciye gidecek olan yanıt yine bu katmandan geçerek istemciye ulaşır. Yüksek performans ve güvenlik gerektiren durumlarda 3 katmanlı mimari kullanılır. Çok daha yüksek güvenlik gerektiren durumlarda uygulama katmanının sayısının artırıldığı 4,5 ve 6 katmanlı mimariler de kullanılmaktadır.

Eşlenik Ağ (Peer to Peer) Modeli:

• İstemci/Sunucu modelinin gelişmesi ve yaygınlaşması ile birlikte istemcilerin daha ön plana çıktığı, özelleşmiş sunuculara ihtiyaç duyulmayan ağ örnekleri de ortaya çıkmaya başladı. 

• Bu ağlarda makineler yaklaşık özelliklerdeydi ve işleyiş olarak birbirlerine üstünlük sağlamıyorlardı. Örnek; tamamen Windows 95/98 kullanan ağlar.

• Uçtan-uca (peer-to-peer) iletişimde her katılımcı bir sunucu-istemci yapısı dışında dosyaları karşısındaki kullanıcıyla paylaşabilmektedir (Napster ve LimeWire servisleri gibi).

• Eşdüzeyli iletişim, her kullanıcının kendi veritabanını oluşturmasını sağlayarak merkezi bir veritabanı ihtiyacını ortadan kaldırmaktadır.

• Çok-oyunculu oyunlar, internet telefonu, video telefon, internet radyosu ve doğası gereği e-posta eşdüzeyli iletişimi kullanmaktadır.